Pastarųjų dešimtmečių lituanistiniai literatūrologiniai tyrimai : autoriai, teorijos, idėjos

Direct Link:
Collection:
Mokslo publikacijos / Scientific publications
Document Type:
Straipsnis / Article
Language:
Lietuvių kalba / Lithuanian
Title:
Pastarųjų dešimtmečių lituanistiniai literatūrologiniai tyrimai: autoriai, teorijos, idėjos
Alternative Title:
Literary research of the latter decades: authors, theories, ideas
In the Journal:
Žmogus ir žodis [Man and the Word]. 2011, 2, p. 66-77
Keywords:
LT
Inovacijos / Innovations.
Summary / Abstract:

LTStraipsnyje analizuojamos pastarųjų dešimtmečių lituanistinės literatūrologinės monografijos, studijos, atskleidžiančios vyraujančias tendencijas, koncepcijas, teorijas, metodus, autentiškas idėjas. Jų analizė parodė, kad istoriniu lyginamuoju metodu parašytose studijose, nagrinėjančiose gyvenimo ir kūrybos diskursus, nei teorija, nei metodas preciziškai neapibrėžiami, o pagrindu laikomi meniniai tekstai bei autorių gyvenimo kontekstai. Monografijos, analizuojančios žanro raidos ir poetikos dalykus, liudija posūkį teorijos, metodologijos link. Teorinio atsinaujinimo vedliu tapo semiotika (A.J. Greimo ir J. Lotmano semiotikos), o dar vėliau ir filosofinė fenomenologija bei komparatyvistika. Tradicinė komparatyvistika - tai literatūrologinis tyrimas, šiuolaikinė komparatyvistika - tai interdisciplininis kultūrologinis tyrimas, kurių autoriai teoriją(-as), metodą(-us) skolinasi iš kitų disciplinų, konstruodami savąją metodologiją. Kitos teorijos - mitokritika, postkolonializmas, naratologija, naujasis istorizmas, literatūros sociologija, lingvistinė poetika, feministinė kritika - aktualizuojamos pavienių literatūrologų darbuose. Tyrimas atskleidė kintantį ir neretai problemišką autorių santykį su teorija/metodologija, gana laisvą monografijos žanro traktavimą, autentiškų interpretacijų ir teorinių idėjų buvimą, jau įvykusį lituanistikos ribų peržengimą. [Iš leidinio]Reikšminiai žodžiai: Literatūros teorija; Lituanistika; Metodas; Metodologija; Monografija; Monografija, literatūros teorija, metodas, metodologija, lituanistika, tradicija, novacija; Novacija; Tradicija; Innovation; Literary theory; Lithuanian studies criticism; Method; Methodology; Monograph; Monograph, literary theory, method, methodology, Lithuanian studies criticism, tradition, innovation; Tradition.

ENThe present article deals with literary monographs, research works on Lithuanian studies of the latter decades showing the dominant tendencies, conceptions, theories, methods, authentic ideas. The analysis shows that studies written in the historical comparative method revealing discourses of life and creation precisely define neither theory nor method, the critical review is not an important criterion, and fiction texts as well as contexts of authors' lives are considered as the basis. Monographs dealing with subjects of genre development and poetics evidence the turn towards theory, methodology. Semiotics (semiotics by A. J. Greimas and J. Lotman) became the guide of the theoretical renewal and later on was joined by philosophical phenomenology and comparative research. The traditional comparative research is the literary research, whereas the contemporary comparative research is the interdisciplinary cultural studies' research authors of which borrow the theory(-ies)/method(-s) from other disciplines while constructing their own methodology. Other theories - myth criticism, post-colonialism, narratology, the new historicism, literary sociology, linguistic poetics, feminist criticism - are made relevant in single works by literary critics. The conclusions state that the research has revealed a changing and quite often problematic authors' relation to theory/methodology, quite free approach to the genre of the monograph, many authentic ideas, transcending boundaries of Lithuanian studies. [From the publication]

ISSN:
1392-8600; 1822-7805
Related Publications:
Permalink:
https://www.lituanistika.lt/content/34438
Updated:
2018-12-17 13:08:44
Metrics:
Views: 88    Downloads: 40
Export: